“Bàn đạp” huy động, lãi suất thẳng tiến

Laisuat.vn – Tuần thứ 2 của tháng 5/2011, thị trường tiền tệ tiếp tục có những đợt “sóng ngầm” về lãi suất huy động. Bên cạnh các chương trình khuyến mãi hiện có và các chương trình chào hè, lãi suất huy động VNĐ đang “thẳng tiến”.

“Bàn đạp” lãi suất: bánh xe không ngừng chuyển động

So với tuần trước, mức lãi suất huy động trung bình của tuần 2 tháng 5/2011 căn cứ theo bảng niêm yết của từng ngân hàng không thay đổi, nhưng mặt bằng huy động “ thật” ở các ngân hàng đang là những “con dốc” ngày càng cao, ở đó khách hàng đang là người cầm lái “chiếc xe huy động”. Nếu như ở tuần cuối tháng 4 và đầu tháng 5, khách hàng phải tự tìm đến ngân hàng mới “thương lượng được lãi suất” thì hiện nay, ở một số ngân hàng TMCP, nhân viên ngân hàng có thề chào mời khách hàng qua điện thoại khi nghe tin khách hàng đang có trong tay số tiền tỷ trở lên như một cách “câu khách” về mình.

Với số tiền trăm triệu trở lên, khi nghe chào 14%/năm, khách hàng liền trố mắt nhìn và quay mặt đi. Như vậy, tâm lý “mặc cả lãi suất cao” đã trở thành “thói quen thường tình” trong giai đoạn cạnh tranh như hiện nay. Để giữ chân khách hàng và để đảm bảo “đủ nguồn vốn” giao dịch viên phải tìm cách giữ chân khách. Đó là lý do tại sao lãi suất vượt trần nhưng huy động vốn vẫn khó.

Theo quy định từ Ngân hàng Nhà nước ,các tổ chức tín dụng chỉ được phép huy động vốn ở mức trần 14%/năm (đã bao gồm cả khuyến mãi và quà tặng). Tuy nhiên, sau một thời gian tuân thủ quy định, hiện nay, các ngân hàng thương mại đang tạo nên một cuộc đua tăng lãi suất huy động VND, với lãi suất quanh mức 18%/năm, thậm chí lên tới 19,5% tùy theo lượng tiền và kỳ hạn gửi. Mức lãi suất “vượt” này sẽ thể hiện ở nhiều dạng khác nhau: phiếu quà tặng trị giá tương đương, bốc thăm tặng tiền mặt với xác suất trúng là 100%, sổ tiết kiệm KKH thứ hai,…

Trao đổi với Laisuat.vn, một cán bộ ngân hàng có trụ sở ở TP.HCM chia sẻ: hiện mức lãi suất 14% là “lỗi thời”, trung bình hiện nay các ngân hàng đã đẩy huy động lên 15 – 16%, nhưng nếu khách hàng có số tiền từ 1 tỷ trở lên và đem tiền trực tiếp đến giao dịch sẽ được thương lượng mức cao hơn rất nhiều, bên cạnh đó còn được tặng quà theo chương trình khuyến mãi đang triển khai.

Như vậy, “bánh xe lãi suất huy động” đang chuyển bánh theo “nguyện vọng” của khách hàng. Chính việc đẩy huy động tăng cao nên lãi suất vay theo đó cũng “lăn bánh theo”. Điều này gây khó khăn rất nhiều cho các doanh nghiệp sản xuất vừa và nhỏ khi mà thời bão gía, mọi thứ điều tăng và khi lãi suất vay quá cao, các doanh nghiệp này chỉ còn biết “cầm cự” chờ lãi suất hạ. Câu hỏi là: Đến bao giờ??

Dòng tiền chỉ chuyển từ ngân hàng này sang ngân hàng khác chứ không thật sự tăng lên, chính vì vậy không những phải gánh lãi suất cao mà việc tiếp cận nguồn vốn đối với doanh nghiệp cũng khó khăn. Nếu tình trạng này tiếp diễn lâu dài thì các công ty cho thuê tài chính sẽ có dịp ăn nên làm ra vì doanh nghiệp cần vốn nhưng không có gì có thể thế chấp được nữa và các công ty này thì cho vay không cần tài sản đảm bảo, thế chấp. Vì “tồn sinh”, doanh nghiệp phải “ thắt lưng buộc bụng” vay với mức lãi suất có khi lên đến 64%/năm ( theo chia sẻ của một cán bộ tín dụng của công ty tài chính). Điều này gây ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của nền kinh tế.

Lãi suất vàng và USD: những nỗi lo

Theo Thông tư số 11/2011/TT-NHNN, Ngân hàng Nhà nước yêu cầu các ngân hàng thương mại chấm dứt huy động và cho vay vốn bằng vàng từ ngày 1/5/2011.

Theo thông tư này, để giải quyết lượng vàng tồn kho và đáp ứng nhu cầu của khách hàng, một vài nhà băng đã triển khai chương trình “Ưu đãi bán vàng, gửi VND" hay “giữ hộ vàng không thu phí”…. Theo đó, khách hàng có nhu cầu “để dành vàng làm của” có thể mang vàng đến gửi không lãi tại các nhà băng mà mình thân thuộc.

Hiện, việc huy động vàng đã có dấu hiệu giảm dần lãi suất nhưng không phải là ngưng huy động. Lý giải cho điều này, một giám đốc ngân hàng cho biết: Nếu ngay lập tức các ngân hàng hạ lãi suất huy động vàng xuống bằng 0 thì người dân sẽ lập tức rút vàng ra, bảng cân đối tài sản của ngân hàng đột ngột giảm xuống, quy mô ngân hàng tự nhiên nhỏ đi. Thêm vào đó, nếu vàng bị rút ra nhanh quá trong khi số vốn vàng đã cho vay (tính cả số vàng đã chuyển đổi) vẫn chưa thu về kịp, sẽ làm tỷ lệ cho vay trên huy động tăng lên đột ngột. Nếu tỷ lệ này tăng lên trên 80% thì ngân hàng sẽ vi phạm Thông tư 13.

Vì lý do đó, các ngân hàng vẫn tiếp tục duy trì lãi suất huy động vàng ở mức chấp nhận được để giữ chân số khách hàng đang có hiện nay, cho đến khi dư nợ cho vay vàng từ từ giảm dần thì mới giảm dần lượng huy động vàng.

Tuần qua, lãi suất huy động USD vẫn giữ mốc 3%/năm , với mức huy động này nhiều khách hàng đã chuyển đô sang tiền VNĐ để gửi với lãi suất cạnh tranh hơn. Việc chuyển đổi, mua bán USD cũng được “nới lỏng” , cụ thể : Từ nay, Các cá nhân đi học tập, chữa bệnh, công tác hoặc du lịch có thể được mua tối thiểu 100 USD mỗi ngày trong khoảng thời gian lưu trú ở nước ngoài tối đa 10 ngày. Đồng thời Ngân hàng Nhà nước cũng ban hành quy định: Cấm niêm yết giá hàng hóa, dịch vụ bằng ngoại tệ mà việc niêm yết song song bằng cả VND và ngoại tệ cũng là vi phạm quy định và sẽ bị xử phạt hành chính với số tiền có thể lên tới 30 triệu đồng. Thế nhưng theo ghi nhận của Laisuat.vn, quy định này chưa được thực hiện một cách triệt để . Giá đô la ở thị trường tự do tuần qua có sự xê dịch nhẹ, gía niêm yết tính đến thời điểm hiện tại là 20.620đ.

Dung Hạ