Tăng lãi suất: kẻ khóc người cười

Laisuat.vn - Tuần qua, Trước kiến nghị bỏ trần lãi suất huy động và áp trần lãi suất vay đã tạo nên tâm lý chờ đợi “ làn sóng mới” cho thị trường tiền tệ. Nhưng thực tế lại khác đi.

Chiều ngày 26/5/2011, Thống Đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Giàu đã khẳng định “ Không áp trần lãi suất cho vay”. Theo Thống đốc: Khống chế lãi suất cho vay có thể gây méo mó hoạt động ngân hàng, nới trần lãi suất huy động tiền đồng lúc này cũng không khả thi vì lạm phát đang có xu hướng giảm. Tuy nhiên đối với lãi suất huy động Các ngân hàng được thỏa thuận lãi suất, nhưng khi thị trường có vấn đề, ngân hàng trung ương có quyền can thiệp vào lãi suất mà ngân hàng ấn định với khách hàng.

Lãi suất "đi đêm"

Theo khảo sát của Cổng thông tin ngân hàng www.laisuat.vn , tại một số Ngân hàng TMCP, với các khỏang tiền dưới 100 triệu, khách hàng không thể thương lượng lãi suất, mức lãi suất áp dụng cao nhất vẫn là 14%/năm theo quy định của NHNN, nhưng với số tiền trên 100 triệu, quý khách hàng có thể “thương lượng” được mức lãi suất cao hơn, và hình thức thương lượng này cũng được mở rộng sang các ngân hàng thuộc nhà nước nếu khách hàng có số tiền từ 500 triệu trở lên. Điều này cho thấy ngân hàng đang rất “đuối vốn” để đảm bảo thanh khoản buộc các nhà băng phải “đi đêm”.

Mang tiền đến gửi tiết kiệm tại một chi nhánh ngân hàng có trụ sở trên đường Cống Quỳnh, Q1, khi nghe tôi ngỏ ý muốn gửi 150 triệu thì lãi suất bao nhiêu, cô nhân viên đã nói ngay 18%/năm, nếu trên 500 triệu thì 19%/năm. Tiếp tục khảo sát một ngân hàng TMCP khác có trụ sở chính trên đường Nguyễn Công Trứ, Q1, bên cạnh chương trình khuyến mãi quay số trúng thưởng mỗi ngày , khách hàng còn được hưởng mức lãi suất “cạnh tranh” từ 17 -19%/năm với số tiền từ 200 triệu trở lên, nếu không tham gia khuyến mãi, mức huy động “thương lượng” có thể lên đến 20%/năm.

Như vậy, mức lãi suất 14%/năm mà NHNN ấn định chỉ còn có giá trị với những khoảng tiền nhỏ lẻ, còn những “ đại gia tiền đồng” thì mức lãi suất 14% phải thêm những khoảng ++, số tiền càng lớn, khách hàng càng có quyền quyết định mức lãi suất gửi. Một khách hàng tên Trường ở Tp.HCM chia sẻ: “ Tôi vẫn muốn danh chính ngôn thuận ghi trong sổ tiết kiệm là 18%/năm chứ không thích “ đi đêm” như hiện nay”. Khi được hỏi “ ngân hàng áp dụng hình thức “đi đêm” nào”, anh nói luôn “ trên sổ ghi 14%/năm, còn 4% kia ngân hàng trả tiền mặt ngay khi xong thủ tục”.

Theo thông tin của NHNN, tính đến ngày 23/5/2011 huy động VNĐ giảm 2,75%, trong khi lãi suất huy động VNĐ đang được “mặc cả” tăng lên 3 -4%. Như vậy, số tiền đó đi đâu, có chăng chỉ là chảy từ ngân hàng này sang ngân hàng khác và để giữ chân khách hàng, nhà băng buộc phải nâng mức lãi suất huy động lên. Khi lãi suất VNĐ tăng thì lãi suất vay theo đó cũng phải tăng lên để bù vào thanh khoản, đều này làm cho nợ xấu càng tăng.

Doanh nghiệp “chết đứng” với lãi suất vay

Một khách hàng tên Loan ở Q1, Tp.HCM gửi về Góc chuyên gia của Laisuat.vn bức xúc “Lãi suất cho vay tối đa của các tổ chức tín dụng như các NH thương mại không thuộc NH nhà nước có được qui định không vượt quá bao nhiêu %? Thực tế 1 NH tư nhân đã thông báo với tôi là do Nhà nước không qui định mức lãi suất cho vay tối đa, nên họ có thể tăng bao nhiêu tùy ý họ. Nếu Nhà nước không quản lý chặt chẽ thì những người đang vay sẽ bị thiệt hại và họ đã nghèo sẽ nghèo thêm vì bị các NH tăng cao lãi suất cho vay 1 cách vô lý và tự do. Xin trả lời vấn đề trên giúp tôi trong thời gian sớm nhất”

Trả lời vấn đề này, một cán bộ thuộc phòng Dịch vụ khách hàng của SeABank chia sẻ: Lãi suất cho vay phụ thuộc vào chi phí vốn đầu vào, tức lãi suất tiết kiệm phải trả cho Khách hàng, dự trữ bắt buộc theo yêu cầu của NHNN, bảo hiểm tiền gửi, chi phí trả lương, quản lý, v.v… và là mức được thỏa thuận với Khách hàng. Việc thỏa thuận lãi suất cho vay được quy định tại Thông tư số 12/2010/TT-NHNN (đối với các khoản cho vay ngắn hạn) và Thông tư 07/2010/TT-NHNN (đối với các khoản cho vay trung-dài hạn). Ngoài ra, trong hầu hết các trường hợp, hợp đồng tín dụng với Khách hàng đều nêu rõ việc điều chỉnh lãi suất cho vay theo mặt bằng thị trường và theo tần suất nhất định, chứ không thể tùy tiện tăng lãi suất được.

Hiện nay, việc lãi suất vay tăng đang gây ra rất nhiều khó khăn cho cá nhân vay vốn và các doanh nghiệp sản xuất. Huy động 18 -19% thì vay phải 23 -24% như thế mới đủ bù vào khoảng chênh lệch. “Với mức lãi suất vay 24%/năm doanh nghiệp làm không đủ trả lãi và lương cho công nhân chứ nói gì đến có lời” đó là chia sẻ của anh Phong – GĐ một công ty sản xuất ở Q.10, Tp.HCM gửi về Góc chuyên gia của Laisuat.vn. Lãi suất hai bên cùng tăng ( huy động – vay vốn) nhưng sao có kẻ khóc người cười và đến bao giờ thị trường tiền tệ mới bình ổn trở lại?

Dung Hạ